اواخر دهه۹۰ شمسی، توسعه دوچرخه سواری و مسیرهای ویژه دوچرخه در بودجه سالانه شهرداری تهران جای خود را باز کرد؛ اما در سال‌های اخیر، دوچرخه‌سواری و فرهنگ نیمه‌جان آن به محاق رفت. نسخه دوچرخه در مدیریت شهری جدید پیچیده شد و دوچرخه‌های نارنجی طی چند روز از سطح شهر جمع‌آوری و کم‌کم بساط ایستگاه‌های دوچرخه نیز برچیده شد. اکنون اما باز هم زمزمه‌هایی از راه اندازی دوباره سرویس‌های اشتراکی استفاده از این وسیله حمل‌ونقل پاک در شهر تهران به گوش می‌رسد.
بهره‌گیری از دوچرخه‌های اشتراکی، خواست مردم است
اسفندماه سال گذشته، سیدجعفر تشکری‌هاشمی در تشریح بهره‌گیری از دوچرخه‌های اشتراکی در تهران گفت: دوچرخه یک وسیله‌نقلیه است که در همه جای دنیا و شهرهای کشور و حتی در تهران در گذشته مورد استفاده بوده و به این ترتیب درباره یک پدیده حمل‌ونقلی عجیب صحبت نمی‌کنیم. دوچرخه در حقیقت یک وسیله حمل‌ونقل پاک، سالم و سازگار با محیط‌زیست و برای سفرهای کوتاه مناسب است.
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران در ادامه افزود: در گذشته نیز این موضوع در تهران آغاز شده و دوچرخه‌های اشتراکی به پایتخت آمدند، ولی متاسفانه با یک کج‌سلیقگی و بی‌توجهی در این دوره مدیریت شهری، قرارداد دوچرخه‌های اشتراکی تمدید نشد و شرکت دیگری هم برای این کار دعوت نشد؛ این در حالی است که در شورای اسلامی شهر تهران در برنامه‌ها مصوب کردیم باید بهره‌گیری از دوچرخه‌های اشتراکی انجام شود و تذکری هم در صحن شورا در این خصوص ارائه کردیم که نباید این سرمایه ملی که شامل هزاران دستگاه دوچرخه است؛ زیر آفتاب از بین برود.
عضو شورای شهر تهران ادامه داد: بهره‌گیری از این دوچرخه‌ها خواست مردم است، هرچند ممکن است صد درصد مردم با دوچرخه‌های اشتراکی موافق نباشند؛ اما دوچرخه، موتورسیکلت، حمل‌ونقل اتوبوسی و مترو وسایلی هستند که به مردم حق انتخاب می‌دهند. به گفته تشکری‌هاشمی متاسفانه در شهرداری تهران نسبت‌به این مصوبه که خواست شهروندان است، کوتاهی شده و تخلف صورت گرفته است.
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: در حقیقت این مصوبه را اجرا نکردند و بر اساس آخرین پیگیری‌هایی که داشتیم، اعلام شد مناقصه این موضوع برگزار شده و شرکت برنده اعلام کرده است که در حال تجهیز کارگاه و راه‌اندازی است؛ اما از آن زمان حدود ۴ ماه می‌گذرد و آثاری در شهر مشاهده نمی‌شود.
وی گفت: قطعا این موضوع را پیگیری می‌کنیم و در گزارشی که بابت عملکرد سال ۱۴۰۲ شهرداری تهران در صحن علنی شورای شهر تهران ارائه خواهد شد، این موضوع را به مردم نیز ارائه خواهیم کرد. بی‌تردید این نقصان‌ها را به اطلاع مردم می‌رسانیم.
فرهنگ‌سازی در استفاده از دوچرخه‌های اشتراکی
بهمن‌ماه سال گذشته، مشاور و مجری طرح برقی‌سازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهر تهران نیز درخصوص توقف فعالیت دوچرخه، موتور و اسکوترهای برقی اشتراکی توضیحاتی داد و از بازگشت این مدهای حمل‌ونقل پاک، پس از برطرف شدن موانع و فراهم شدن زیرساخت‌های لازم در قالب طرح‌ها و فراخوان‌های جدید در سال ۱۴۰۳ خبر داد.
محمد شمسی‌پور در این باره گفت: با توجه به مشکلات و موانع و همچنین فراهم نبودن زیرساخت‌ها و استانداردهای لازم، فعالیت سازمان‌یافته شرکت‌ها در بحث موتور و دوچرخه و اسکوترهای برقی که به صورت آزمایشی آغاز شده بود، درحال‌حاضر متوقف شده است.این طرح‌ها ایرادهایی ازجمله در بحث فرهنگ‌سازی داشت که نیاز به بررسی و بازنگری دارد. یکی از موانع و مشکلات جدی در بحث همه‌گیر شدن اسکوتر و موتورها و دوچرخه‌های برقی اشتراکی در معابر عمومی، تاکید پلیس راهور بر گواهینامه داشتن استفاده‌کنندگان از این وسایل با نیروی محرک برقی بود.
شمسی‌پور در این رابطه گفت: ازآنجاکه فعلا اصل اجرای طرح متوقف شده و در حال بررسی و بازنگری است، هنوز در این رابطه با پلیس راهور جلسه‌ای نداشتیم و وارد مذاکره نشده‌ایم.
او در خصوص اینکه آیا سیاست جدید سازمان حمل‌ونقل و ترافیک کنار گذاشتن طرح دوچرخه و اسکوترهای برقی اشتراکی است، گفت: اجرای طرح موتور و دوچرخه و اسکوترهای برقی اشتراکی در شهر تهران مطرح است. ما با هر طرحی که به حمل‌ونقل پاک، مصرف کمتر انرژی و سوخت‌های فسیلی و آسان‌تر شدن حمل‌ونقل عمومی منجر شود ازجمله دوچرخ‌های اشتراکی تا اتوبوس‌های برقی موافق هستیم و از آن حمایت می‌کنیم. البته برای اجرای هر طرح باید توجه داشته باشیم زیر ساخت‌های آن فراهم باشد و فرهنگ‌سازی مربوط به آن نیزمورد توجه قرار بگیرد. برای مثال در بحث دوچرخه‌های اشتراکی، این مد حمل‌ونقلی مناسب شهرهایی است که مسطح هستند، اما تهران دارای شیب است. همچنین در بحث اسکوتر و موتور و دوچرخه‌های برقی باید به قیمت بالای آنها و هزینه‌های قابل‌توجه مربوط به نگهداشت آنها نیز توجه داشت.
مشاور و مجری طرح برقی‌سازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهر تهران در ادامه گفت: برنامه ما بازگشت دوچرخه و اسکوترهای برقی اشتراکی به شهر تهران پس از برطرف کردن موانع و مرتفع شدن مشکلات مربوط به آنهاست تا به‌عنوان یک مد حمل‌ونقلی پاک مورد استفاده قرار بگیرند. برای این منظور طرح‌ها و فراخوان‌های جدیدی برای سال ۱۴۰۳ داریم که در این رابطه اجرا خواهد شد.
